Tundu Lissu apambana dakika 125
>
Msemaji wa kambi Rasmi ya upinzani Bungeni na Waziri kivuli wa ofisi ya
waziri mkuu (uratibu na Bunge), Tundu Lissu akiwasilisha maoni ya kambi
ya upinzani kuhusu mswada wa sheria ya wakala wa usimamizi wa maafa wa
mwaka 2014 Bungeni mjini Dodoma jana.
Mbunge wa Singida Mashariki (Chadema), Tundu Lissu juzi
alitumia dakika 125 kupinga muswada wa Sheria ya Usimamizi wa Maafa
wakati Bunge lilipokaa kama kamati kupitisha vipengele.
Lissu,
ambaye kitaaluma ni mwanasheria, alikuwa na kazi ngumu ya kupambana na
Naibu Waziri wa Sheria, Mwanasheria Mkuu na baadhi ya wabunge wa CCM
waliokuwa wakijaribu kusaidia kupitishwa kwa muswada ambao hata hivyo
ulikwama kutokana na idadi ndogo ya wabunge waliokuwa ukumbini.
amoja
na uwingi huo wa wapinzani wake, Lissu hakuonekana kukata tamaa wala
kuingia hasira zaidi ya kumwambia Mwanasheria Mkuu, George Masaju,
“stoop!” kutokana na kuchukua jukumu la kulishauri Bunge, kitendo
ambacho Lissu alisema kinamkera kwa kuwa AG ni mshauri wa Serikali na si
Bunge.
Lissu, ambaye pia ni Mwanasheria Mkuu wa
Chadema na kaimu kiongozi wa Kambi ya Upinzani bungeni, alipinga vifungu
vyote 44 vya muswada huo, akisema kuwa unamuondolea mamlaka Rais ya
kutangaza hali ya hatari, sheria mpya kudurufishwa bila ya kuwa na upya
wowote na kwamba inavunja Katiba ya nchi.
Mvutano huo
ulianza saa 12:00 jioni, lakini ulishika kasi kuanzia saa 1:25 hadi 3:25
usiku baada ya Bunge zima kukaa kama kamati kwa ajili ya kupitisha
kufungu kimoja kimoja cha muswada huo, huku Lissu akisimama mara 19
kupinga kupitishwa kwa vifungu hivyo, akieleza kasoro zake na kushauri
jinsi vinavyotakiwa kuwekwa, huku vingine akitaka vifutwe kabisa.
Kutokana
na kuibuka kwa ubishani mkali na mrefu kati ya mbunge huyo, Masaju,
Waziri wa Nchi Ofisi ya Waziri Mkuu (Sera na Uratibu wa Bunge), Jenister
Mhagama, Naibu Waziri wa Ardhi, Nyumba na Maendeleo ya Makazi, Angela
Kairuki na Waziri wa Tamisemi, Hawa Ghasia na kusababisha muda kuyoyoma
jambo lililomfanya mwenyekiti wa Bunge, Musa Azzan Zungu kulazimika
kulihoji Bunge ili kupitisha vifungu husika.
Hata
baadhi ya wabunge waliosimama kupinga hoja za Lissu, akiwamo mbunge wa
Kilwa Kaskazini (CCM), Murtaza Mangungu, Henry Shekifu (Lushoto, CCM) na
kutoa ufafanuzi wa kisheria, hawakuweza kuzipangua hoja za mbunge huyo
wa Singida Mashariki.
Wakati Lissu akianza kutoa
ufafanuzi wa vifungu hivyo, mbunge wa Muhambwe (NCCR-Mageuzi), Felix
Mkosamali naye alikuwa ama akiunga mkono hoja za Lissu au kuja na hoja
zake za kupinga muswada huo.
Hata hivyo, mbunge huyo
baadaye alikata tamaa na kusema kuwa hana sababu ya kupoteza nguvu zake
kutoa maoni ya msingi, mwisho wa siku yanapuuzwa na Serikali ambayo
ilikataa kila pendekezo la wabunge hao.
“Nashangaa
Mkosamali unakata tamaa,” alisema Lissu baada ya mbunge huyo kusema
hawezi kuendelea kutoa hoja zaidi za kupinga muswada huo.
Wakati
Mhagama akieleza kuwa sheria hiyo itasaidia wanaokumbwa na maafa na
kukosa msaada, kutofautisha maafa na hatari ambazo kwa mujibu wa Katiba
na Sheria ya Kudhibiti Maafa ya Mwaka 1990, zinatakiwa kushughulikiwa na
Rais wa Jamhuri ya Muungano, Lissu alisema muswada huo hauna jipya.
Ilivyokuwa
Lissu
alianza kusema kuwa Serikali inalenga kutumia sheria hiyo kuunda wakala
wa kusimamia maafa ambao muundo, majukumu na utendaji wake hautakuwa na
tofauti na kamati za maafa zilizopo kwa mujibu wa Sheria ya Kudhibiti
Maafa.
“Tatizo ni fedha. Serikali haitengi fedha za
maafa. Kwa hiyo hata kama tukiunda wakala halafu tusitenge fedha
haitasaidia,” alisema Lissu.
Kauli hiyo iliungwa mkono na Mkosamali na kueleza kuwa
wakala huo ukiundwa utapokonya mamlaka ya kikatiba ya rais; ya kutangaza
hali ya hatari, kuzuia watu kusafiri, kusafirisha vifaa na bidhaa na
mambo mengine ya tahadhari, kwamba hatakuwa tena na mamlaka ya kutangaza
hali ya hatari.
Lissu aliwachanganya mawaziri na
Masaju na kuonekana wakiulizana baada ya kueleza kuwa vifungu vilivyopo
kwenye sheria ya sasa ya maafa vinafanana na vilivyomo katika muswada
huo.
“Kinachoonekana hapa na ambacho Serikali inakiri
wazi ni kutokuwa na fedha za utekelezaji. Kama hali ndiyo hiyo iweje
tupitishe sheria inayofanana na iliyopo. Tunachotakiwa kujadili ni jinsi
ya kupata fedha ya kushughulikia maafa,” alisema Lissu.
Alisema
kuwa kuongeza mamlaka zisizo na tija kwa wananchi ambazo uwepo na
uendeshwaji wake mara nyingi unategemea kodi zinazolipwa na wananchi, ni
kuongeza mzigo na utitiri wa watumishi wasio na shughuli za kufanya.
“Yaani
mnapendekeza makatibu wakuu kuwa sehemu ya wakala endapo utaundwa, hawa
sasa wa kazi gani? Maana wana shughuli nyingi,” alisema.
Mbunge
huyo alipendekeza kufutwa kwa sehemu ya Tano ya Muswada huo yenye Ibara
za 26 na 27 inayosema kuwa Rais hatatekeleza jukumu la kutangaza hali
ya hatari, ambalo ni la kwake kikatiba, mpaka waziri aridhike kwanza.
Kwa
nyakati tofauti Mhagama na Masaju walipingana na pendekezo hilo
wakisema kuwa Rais lazima awe na wasaidizi ambao humshauri mambo
mbalimbali.
Majibu hayo yalimfanya Lissu kupandwa na
jazba na kumnyooshea kidole Masaju, akimweleza kuwa yeye ni mshauri wa
Serikali si mshauri wa wabunge kutokana na Mwanasheria Mkuu huyo wa
Serikali kudai kuwa anawapa ushauri wapinzani, akiwemo Lissu.
“Mimi
huwa nakereka sana Mwanasheria Mkuu anaposema anatushauri. Mshauri wa
Bunge ni katibu hivyo ‘stop’ kusema unatushauri,” alifoka Lissu.
Hali
hiyo, ilimfanya Azzan kuingilia kati na kumweleza Lissu kuwa Rais
hawezi kujua kila jambo linalotokea nchini, hivyo ni lazima watendaji
wake wampe taarifa.
“Waziri yeyote anapopeleka taarifa
kwa Rais, anatakiwa kuwa amejiridhisha kwa usahihi, hilo ndilo
linalomaanishwa. Sisi tunaamini katika marekebisho tuliyofanya, katika
misingi ya mamlaka ya Rais,” alisema.
Naye Mhagama
alisisitiza kuwa “yanayotolewa na Katiba kwamba ndiye mtangazaji wa hali
ya hatari nchini na tunabaki na msimamo kwamba waziri atatakiwa kuwa
amejiridhisha ndipo apeleke kwa rais taarifa ya kumwezesha kutangaza
hali ya hatari.”
Hoja hiyo ilipingwa na aliyekuwa
mbunge wa Kigoma Kaskazini, Zitto Kabwe na mbunge wa Arumeru Mashariki,
Joshua Nassari waliodai kuwa wapo mawaziri mizigo ambao CCM imekiri wazi
kuwa utendaji wao wa kazi hauridhishi, na kwamba wanaweza kushindwa
kumfikishia rais taarifa.
Hata hivyo, wabunge wa CCM
ambao ndiyo wengi walipitisha vifungu vyote vilivyokuwa vikipingwa na
Lissu kwa kupiga kura ya ndiyo baada ya mwenyekiti kuwahoji.
posted Sunday, March 22, 2015 | by- Fidelis Butahe
>
Mbunge wa Singida Mashariki (Chadema), Tundu Lissu juzi
alitumia dakika 125 kupinga muswada wa Sheria ya Usimamizi wa Maafa
wakati Bunge lilipokaa kama kamati kupitisha vipengele.
Lissu,
ambaye kitaaluma ni mwanasheria, alikuwa na kazi ngumu ya kupambana na
Naibu Waziri wa Sheria, Mwanasheria Mkuu na baadhi ya wabunge wa CCM
waliokuwa wakijaribu kusaidia kupitishwa kwa muswada ambao hata hivyo
ulikwama kutokana na idadi ndogo ya wabunge waliokuwa ukumbini.
amoja
na uwingi huo wa wapinzani wake, Lissu hakuonekana kukata tamaa wala
kuingia hasira zaidi ya kumwambia Mwanasheria Mkuu, George Masaju,
“stoop!” kutokana na kuchukua jukumu la kulishauri Bunge, kitendo
ambacho Lissu alisema kinamkera kwa kuwa AG ni mshauri wa Serikali na si
Bunge.
Lissu, ambaye pia ni Mwanasheria Mkuu wa
Chadema na kaimu kiongozi wa Kambi ya Upinzani bungeni, alipinga vifungu
vyote 44 vya muswada huo, akisema kuwa unamuondolea mamlaka Rais ya
kutangaza hali ya hatari, sheria mpya kudurufishwa bila ya kuwa na upya
wowote na kwamba inavunja Katiba ya nchi.
Mvutano huo
ulianza saa 12:00 jioni, lakini ulishika kasi kuanzia saa 1:25 hadi 3:25
usiku baada ya Bunge zima kukaa kama kamati kwa ajili ya kupitisha
kufungu kimoja kimoja cha muswada huo, huku Lissu akisimama mara 19
kupinga kupitishwa kwa vifungu hivyo, akieleza kasoro zake na kushauri
jinsi vinavyotakiwa kuwekwa, huku vingine akitaka vifutwe kabisa.
Kutokana
na kuibuka kwa ubishani mkali na mrefu kati ya mbunge huyo, Masaju,
Waziri wa Nchi Ofisi ya Waziri Mkuu (Sera na Uratibu wa Bunge), Jenister
Mhagama, Naibu Waziri wa Ardhi, Nyumba na Maendeleo ya Makazi, Angela
Kairuki na Waziri wa Tamisemi, Hawa Ghasia na kusababisha muda kuyoyoma
jambo lililomfanya mwenyekiti wa Bunge, Musa Azzan Zungu kulazimika
kulihoji Bunge ili kupitisha vifungu husika.
Hata
baadhi ya wabunge waliosimama kupinga hoja za Lissu, akiwamo mbunge wa
Kilwa Kaskazini (CCM), Murtaza Mangungu, Henry Shekifu (Lushoto, CCM) na
kutoa ufafanuzi wa kisheria, hawakuweza kuzipangua hoja za mbunge huyo
wa Singida Mashariki.
Wakati Lissu akianza kutoa
ufafanuzi wa vifungu hivyo, mbunge wa Muhambwe (NCCR-Mageuzi), Felix
Mkosamali naye alikuwa ama akiunga mkono hoja za Lissu au kuja na hoja
zake za kupinga muswada huo.
Hata hivyo, mbunge huyo
baadaye alikata tamaa na kusema kuwa hana sababu ya kupoteza nguvu zake
kutoa maoni ya msingi, mwisho wa siku yanapuuzwa na Serikali ambayo
ilikataa kila pendekezo la wabunge hao.
“Nashangaa
Mkosamali unakata tamaa,” alisema Lissu baada ya mbunge huyo kusema
hawezi kuendelea kutoa hoja zaidi za kupinga muswada huo.
Wakati
Mhagama akieleza kuwa sheria hiyo itasaidia wanaokumbwa na maafa na
kukosa msaada, kutofautisha maafa na hatari ambazo kwa mujibu wa Katiba
na Sheria ya Kudhibiti Maafa ya Mwaka 1990, zinatakiwa kushughulikiwa na
Rais wa Jamhuri ya Muungano, Lissu alisema muswada huo hauna jipya.
Ilivyokuwa
Lissu
alianza kusema kuwa Serikali inalenga kutumia sheria hiyo kuunda wakala
wa kusimamia maafa ambao muundo, majukumu na utendaji wake hautakuwa na
tofauti na kamati za maafa zilizopo kwa mujibu wa Sheria ya Kudhibiti
Maafa.
“Tatizo ni fedha. Serikali haitengi fedha za
maafa. Kwa hiyo hata kama tukiunda wakala halafu tusitenge fedha
haitasaidia,” alisema Lissu.
Kauli hiyo iliungwa mkono na Mkosamali na kueleza kuwa
wakala huo ukiundwa utapokonya mamlaka ya kikatiba ya rais; ya kutangaza
hali ya hatari, kuzuia watu kusafiri, kusafirisha vifaa na bidhaa na
mambo mengine ya tahadhari, kwamba hatakuwa tena na mamlaka ya kutangaza
hali ya hatari.
Lissu aliwachanganya mawaziri na
Masaju na kuonekana wakiulizana baada ya kueleza kuwa vifungu vilivyopo
kwenye sheria ya sasa ya maafa vinafanana na vilivyomo katika muswada
huo.
“Kinachoonekana hapa na ambacho Serikali inakiri
wazi ni kutokuwa na fedha za utekelezaji. Kama hali ndiyo hiyo iweje
tupitishe sheria inayofanana na iliyopo. Tunachotakiwa kujadili ni jinsi
ya kupata fedha ya kushughulikia maafa,” alisema Lissu.
Alisema
kuwa kuongeza mamlaka zisizo na tija kwa wananchi ambazo uwepo na
uendeshwaji wake mara nyingi unategemea kodi zinazolipwa na wananchi, ni
kuongeza mzigo na utitiri wa watumishi wasio na shughuli za kufanya.
“Yaani
mnapendekeza makatibu wakuu kuwa sehemu ya wakala endapo utaundwa, hawa
sasa wa kazi gani? Maana wana shughuli nyingi,” alisema.
Mbunge
huyo alipendekeza kufutwa kwa sehemu ya Tano ya Muswada huo yenye Ibara
za 26 na 27 inayosema kuwa Rais hatatekeleza jukumu la kutangaza hali
ya hatari, ambalo ni la kwake kikatiba, mpaka waziri aridhike kwanza.
Kwa
nyakati tofauti Mhagama na Masaju walipingana na pendekezo hilo
wakisema kuwa Rais lazima awe na wasaidizi ambao humshauri mambo
mbalimbali.
Majibu hayo yalimfanya Lissu kupandwa na
jazba na kumnyooshea kidole Masaju, akimweleza kuwa yeye ni mshauri wa
Serikali si mshauri wa wabunge kutokana na Mwanasheria Mkuu huyo wa
Serikali kudai kuwa anawapa ushauri wapinzani, akiwemo Lissu.
“Mimi
huwa nakereka sana Mwanasheria Mkuu anaposema anatushauri. Mshauri wa
Bunge ni katibu hivyo ‘stop’ kusema unatushauri,” alifoka Lissu.
Hali
hiyo, ilimfanya Azzan kuingilia kati na kumweleza Lissu kuwa Rais
hawezi kujua kila jambo linalotokea nchini, hivyo ni lazima watendaji
wake wampe taarifa.
“Waziri yeyote anapopeleka taarifa
kwa Rais, anatakiwa kuwa amejiridhisha kwa usahihi, hilo ndilo
linalomaanishwa. Sisi tunaamini katika marekebisho tuliyofanya, katika
misingi ya mamlaka ya Rais,” alisema.
Naye Mhagama
alisisitiza kuwa “yanayotolewa na Katiba kwamba ndiye mtangazaji wa hali
ya hatari nchini na tunabaki na msimamo kwamba waziri atatakiwa kuwa
amejiridhisha ndipo apeleke kwa rais taarifa ya kumwezesha kutangaza
hali ya hatari.”
Hoja hiyo ilipingwa na aliyekuwa
mbunge wa Kigoma Kaskazini, Zitto Kabwe na mbunge wa Arumeru Mashariki,
Joshua Nassari waliodai kuwa wapo mawaziri mizigo ambao CCM imekiri wazi
kuwa utendaji wao wa kazi hauridhishi, na kwamba wanaweza kushindwa
kumfikishia rais taarifa.
Hata hivyo, wabunge wa CCM
ambao ndiyo wengi walipitisha vifungu vyote vilivyokuwa vikipingwa na
Lissu kwa kupiga kura ya ndiyo baada ya mwenyekiti kuwahoji.
posted Sunday, March 22, 2015 | by- Fidelis Butahe
posted Sunday, March 22, 2015 | by- Fidelis Butahe
