Maudhui katika kazi ya fasihi ni jumla ya mawazo yote
yanayozungumzwa pamoja na mtazamo wa mwandishi juu ya mawazo hayo.
Maudhui hujumuisha mawazo pamoja na mafunzo mbalimbali yaliyomsukuma
msanii hadi akatunga na kusanii kazi fulani ya kifasihi. Vipengele vya
maudhui ni pamoja na dhamira, migogoro, falsafa ujumbe na msimamo.
- Dhamira; hili ni wazo kuu au mawazo mbalimbali yanayojitokeza
katika kazi ya fasihi. Dhamira ni sehemu tu ya maudhui na aghalabu
dhamira kuu ndio hujenga kiini cha kazi ya fasihi. Dhamira zimegawanyika
katika makundi mawili, kuna dhamira kuu na dhamira ndogondogo.
- Migogoro; hii ni mivutano na misuguano mbalimbali katika kazi
za fasihi. Migogoro inaweza kuwa kati ya wahusika, familia zao,
matabaka yao, au hata katika nyadhifa mbalimbali. Vilevile migogoro
yaweza kuwa ya kiuchumi, kijamii, mogogoro ya nafsi, na migogoro ya
kisiasa ambayo hujitokeza katika mitazamo tofauti kulingana na mtiririko
wa visa na matukio yanavyopangwa na mwandishi.
- Ujumbe; mwandishi anapoandika kazi yake huwa na ujumbe ambao
hutaka uifikie jamii aliyoikusudia. Ujumbe katika kazi fasihi ni mafunzo
mbalimbali ambayo hupatikana baada ya kusoma kazi ya fasihi. Katika
kazi ya fasihi dhamira kuu hubeba ujumbe wa msingi na dhamira ndogondogo
hubeba ujumbe ambao husaidia kuujenga au kuupa uzito zaidi ujumbe wa
msingi.
- Msimamo; katika kazi ya fasihi, mawazo, mafunzo na falsafa ya
msanii hubainisha msimamo wake kuhusu masuala mbalimbali ya kijamii.
Msimamo ni ile hali ya mwandishi kuamua kufuata na kushikilia jambo
fulani. Jambo hili huweza kukataliwa na wengi lakini akalishikilia tu.
Msimamo ndio huweza kuwatofautisha wasanii wawili au zaidi wanaoandika
kuhusu mazingira yanayofanana. Kwa mfano, katika tamthilia ya “Pesa zako
zinanuka” mwandishi anamsimamo wa kimapinduzi kwani amejadili matatizo
yanayochangia kukwama kwa ujenzi wa jamii mpya.
- Falsafa ni mawazo ya busara yenye kutawaliwa na misingi
mahususi juu ya asili na maana ya ulimwengu na maisha ya mwanadamu. Ni
msimamo wa msanii katika maisha juu ya utatuzi wa matatizo katika jamii.
Falsafa ya mwandishi inaweza kujulikana kwa kusoma kazi zake zaidi ya
moja.
- Mtazamo ni hisia au uelewa wa mwandishi juu ya jambo fulani.
Kwa mfano anaweza kutazama jambo fulani kwa mtazamo wa kidini, au
anaweza kutazama jambo fulani kwa mtazamo wa kisiasa au kisayansi.
- Mafunzo; ni mawazo ya kuelimisha yanayopatikana katika dhamira mbalimbali za kazi ya fasihi.
